เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์
ความรู้สึกเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ของสตรี พบได้ค่อนข้างบ่อย ประมาณกันว่า 2 ใน 3 ของสตรีวัยเจริญพันธุ์เคยมีปัญหาเจ็บจากการมีเพศสัมพันธ์ อวัยวะส่วนที่เกี่ยวพันธ์กับการมีเพศสัมพันธ์ คืออวัยวะสืบพันธุ์ของสตรี เริ่มจากมดลูกซึ่งอยู่ในอุ้งเชิงกราน มีปากมดลูกเป็นส่วนที่มาต่อกับช่องคลอด ซึ่งมีลักษณะเป็นช่อง (ท่อ) ออกมาเปิดสู่ภายนอกตรงที่เรียกว่าอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกมดลูกเป็นอวัยวะที่มีหน้าที่ให้ทารกอยู่เมื่อมีการตั้งครรภ์ และเป็นแหล่งที่เกิดประจำเดือนของสตรีทุก ๆ เดือน รูปร่างคล้ายลูกแพร์แบน มีขนาดประมาณ 3 x 5×7 ซ.ม. ส่วนล่างของมดลูกเป็นปากมดลูก ซึ่งยื่นเข้ามาในช่องคลอดประมาณ 2-3 ซ.ม. มีรูเล็ก ๆ ตรงกลาง ช่อง คลอดมีลักษณะเป็นท่อที่ยืดหยุ่นได้ ในภาวะปกติมีความยาว 5-7 ซ.ม. แต่ยืดได้อีกเมื่อมีเพศสัมพันธ์ ผนังช่องคลอดบุด้วยผิวเนื้อเยื่อลักษณะย่น ขรุขระและยืดหยุ่น เปิดออกสู่ภายนอกร่างกายเพื่อสืบพันธุ์ภายนอก ที่ประกอบด้วยเนื้อย่น ๆ 2 ข้าง เรียกว่า แคมเล็กแคม เล็ก 2 ข้างจะมาประกบกันที่ด้านหน้าหุ้มอวัยวะเล็ก ๆ เรียกว่า คลิตอริส ซึ่งเป็นอวัยวะที่มีความรู้สึกเร็วมาก มีรูเปิดของท่อปัสสาวะอยู่ระหว่าง คลิตอริสกับช่องคลอด แคมเล็ก 2 ข้างมาบรรจบกันด้านหลัง ใกล้กับทวารหนัก เนื้อบริเวณระหว่างช่องคลอดกับทวารหนัก เราเรียกว่า ฝีเย็บ (เป็นตำแหน่งที่แพทย์ตัดให้ช่องคลอดกว้างขึ้นขณะคลอดเด็ก แล้วเย็บซ่อมปิดเข้าไปใหม่)
การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย ขณะมีเพศสัมพันธ์
ในการมีเพศสัมพันธ์ จะมี 4 ขั้นตอนของร่างกายและจิตใจของสตรี คือ
1. ช่วงเกิดอารมณ์ความต้องการมีเพศสัมพันธ์
2. ช่วงความรู้สึกถูกกระตุ้นเล้าโลม ช่วงนี้มีอารมณ์ทางเพศมากขึ้น ช่องคลอดและอวัยวะเพศจะปล่อยสารคัดหลั่งออกมาให้อวัยวะเปียกลื่น กล้ามเนื้อช่องคลอดผ่อนคลายพร้อมเปิด คลิตอริสขยายตัวเปล่งขึ้น และมดลูกถูกยกตัวขึ้น ทำให้ช่องคลอดยืดออก
3. ช่วงถึงจุดสุดยอด เป็นช่วงที่มีการตอบสนองสูงสุดของร่างกายและจิตใจ จะมีการบีบตัวรุนแรงของมดลูกและช่องคลอด
4. ระยะผ่อนคลาย อวัยวะต่าง ๆ เข้าสู่ภาวะปกติ
ทั้ง 4 ช่วงนี้ ช่วงที่ 2 (กระตุ้นเล้าโลม) เป็นช่วงที่สำคัญที่สุดเพราะทำให้อวัยวะพร้อมที่จะให้อวัยวะเพศชายสอดใส่ เพื่อการมีเพศสัมพันธ์ ถ้าไม่พร้อมในช่วงนี้ ขณะมีเพศสัมพันธ์จะทำให้รู้สึกไม่สบายตัว หรือเจ็บขึ้นมาได้
อาการเจ็บเกิดขึ้นตอนไหนได้บ้าง จะมีการเจ็บได้ 3 แห่ง
1. เจ็บที่อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก มักจะมีลักษณะแสบ ซึ่งมักเกิดจากการไม่มีอารมณ์ อาการระคายเคือง จากสารเคมี สบู่ เครื่องสำอาง/ยา จากการมีแผล มีถุงน้ำ หรืออักเสบ หรือจากแผลเป็นที่ยังไม่หายดี
2. เจ็บในช่องคลอด ที่พบบ่อยที่สุดเกิดจากช่องคลอดแห้ง ซึ่งอาจเกิดจาก ช่วงที่กระตุ้นเล้าโลมไม่ดี หรือความตื่นตัวยังไม่ดี จากการใส่ยาบางอย่างเข้าไปทำให้ระคายและแห้ง อาจเกิดจากการอักเสบในช่องคลอดจากเชื้อโรค หรืออาการช่องคลอดแห้งจากการขาดฮอร์โมนในวัยหมดระดู หรือหลังคลอดใหม่ ๆ และช่วงที่กำลังเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
วิธี การแก้ไขลักษณะนี้ได้โดยการใช้สารหล่อลื่นที่ละลายน้ำ หรือเจลหล่อลื่นช่วย ไม่ควรใช้สารหล่อลื่นที่เป็นน้ำมันที่มาจากปิโตรเลียม เพราะจะระคายเคือง หรือทำให้ถุงยางอนามัยเปื่อยยุ่ยขาดง่าย ควรใช้เจล หรือครีมที่เป็น water baseการ เจ็บที่ช่องคลอดอาจเกิดจากอารมณ์กลัวการร่วมเพศ เช่นกังวลว่าจะตั้งครรภ์ เกิดจากประสบการณ์ร่วมเพศที่เจ็บปวดมาก่อน หรือเคยถูกข่มขืน ซึ่งจะรักษาโดยวิธีข้างต้นได้เช่นกันแพทย์ จะตรวจร่างกาย ตรวจภายในและตรวจพิเศษที่จำเป็น เพื่อหาสาเหตุและรักษาเมื่อทราบสาเหตุ ถ้ามีการเกี่ยวข้องกับการอักเสบ ถ้าเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับทางศัลยกรรมก็จะได้รับการผ่าตัดแก้ไข
3. เจ็บในอุ้งเชิงกราน (ท้องน้อย, อาจร้าวไปหลัง หรือก้นกบ)
การ เจ็บในอุ้งเชิงกราน คือเจ็บลึกเข้าไปข้างในช่องท้องส่วนล่าง ซึ่งอาจเป็นลักษณะอาการเตือนว่ามีความผิดปกติข้างใน อาการเจ็บเกิดขึ้นเมื่อ ปลายอวัยวะเพศชายเข้าไปสัมผัสปากมดลูก จะพบ
1. การอักเสบของอุ้งเชิงกราน (ติดเชื้อ)
2. ปัญหาที่มดลูกผิดปกติ
3. เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
4. มีก้อนเนื้องอกในอุ้งเชิงกราน
5. โรคของกระเพาะปัสสาวะ หรือลำไส้
6. พังผืดในอุ้งเชิงกราน
7. ถุงน้ำรังไข่
สาเหตุ เหล่านี้มักจะพบได้จากการตรวจภายใน แพทย์อาจจะแนะนำให้ทำอัลตราซาวนด์ และ/หรือส่องกล้องตรวจอุ้งเชิงกราน (ผ่าตัดเล็ก) ต่อ เพื่อดูเข้าไปในช่องท้องบริเวณอุ้งเชิงกรานหาสาเหตุ และแก้ไขบริเวณของอวัยวะสืบพันธุ์ภายในได้พร้อมกันไป
สภาพจิตใจก็มีส่วนสำคัญ
อาการ เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ บางทีก็เกี่ยวข้องกับสภาพของจิตใจ เช่น ความทรงจำในประสบการณ์เจ็บมากจากการเคยมีเพศสัมพันธ์มาก่อน – เคยถูกข่มขืน ความรู้สึกที่เกิดจากการมีเพศสัมพันธ์ที่ผิดประเพณี หรือ ความรู้สึกกลัวการตั้งครรภ์ หรือกลัวได้รับเชื้อกามโรคจากการมีเพศสัมพันธ์ทั้ง หมดนี้ทำให้มีอาการเกร็งของอวัยวะขณะจะมีเพศสัมพันธ์ ร่างกายไม่ผ่อนคลาย ไม่มีอารมณ์ และไม่มีการหล่อลื่นที่อวัยวะ บางคนรู้สึกเจ็บเมื่อมีปัญหากับสามี หรือคู่นอน (ซึ่งควรพูดคุยกัน หรือบอกเล่ากับแพทย์เพื่อช่วยแก้ปัญหานี้)
สรุป
เมื่อมีอาการเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ ให้สังเกตดูว่าเป็นเพราะความไม่พร้อมของอารมณ์ หรือร่างกายของเราหรือเปล่า ถ้าไม่แน่ใจว่ามีความผิดปกติขึ้นในร่างกาย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและแก้ไขให้เร็วที่สุด
ความรู้สึกเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ของสตรี พบได้ค่อนข้างบ่อย ประมาณกันว่า 2 ใน 3 ของสตรีวัยเจริญพันธุ์เคยมีปัญหาเจ็บจากการมีเพศสัมพันธ์ อวัยวะส่วนที่เกี่ยวพันธ์กับการมีเพศสัมพันธ์ คืออวัยวะสืบพันธุ์ของสตรี เริ่มจากมดลูกซึ่งอยู่ในอุ้งเชิงกราน มีปากมดลูกเป็นส่วนที่มาต่อกับช่องคลอด ซึ่งมีลักษณะเป็นช่อง (ท่อ) ออกมาเปิดสู่ภายนอกตรงที่เรียกว่าอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกมดลูกเป็นอวัยวะที่มีหน้าที่ให้ทารกอยู่เมื่อมีการตั้งครรภ์ และเป็นแหล่งที่เกิดประจำเดือนของสตรีทุก ๆ เดือน รูปร่างคล้ายลูกแพร์แบน มีขนาดประมาณ 3 x 5×7 ซ.ม. ส่วนล่างของมดลูกเป็นปากมดลูก ซึ่งยื่นเข้ามาในช่องคลอดประมาณ 2-3 ซ.ม. มีรูเล็ก ๆ ตรงกลาง ช่อง คลอดมีลักษณะเป็นท่อที่ยืดหยุ่นได้ ในภาวะปกติมีความยาว 5-7 ซ.ม. แต่ยืดได้อีกเมื่อมีเพศสัมพันธ์ ผนังช่องคลอดบุด้วยผิวเนื้อเยื่อลักษณะย่น ขรุขระและยืดหยุ่น เปิดออกสู่ภายนอกร่างกายเพื่อสืบพันธุ์ภายนอก ที่ประกอบด้วยเนื้อย่น ๆ 2 ข้าง เรียกว่า แคมเล็กแคม เล็ก 2 ข้างจะมาประกบกันที่ด้านหน้าหุ้มอวัยวะเล็ก ๆ เรียกว่า คลิตอริส ซึ่งเป็นอวัยวะที่มีความรู้สึกเร็วมาก มีรูเปิดของท่อปัสสาวะอยู่ระหว่าง คลิตอริสกับช่องคลอด แคมเล็ก 2 ข้างมาบรรจบกันด้านหลัง ใกล้กับทวารหนัก เนื้อบริเวณระหว่างช่องคลอดกับทวารหนัก เราเรียกว่า ฝีเย็บ (เป็นตำแหน่งที่แพทย์ตัดให้ช่องคลอดกว้างขึ้นขณะคลอดเด็ก แล้วเย็บซ่อมปิดเข้าไปใหม่)
การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย ขณะมีเพศสัมพันธ์
ในการมีเพศสัมพันธ์ จะมี 4 ขั้นตอนของร่างกายและจิตใจของสตรี คือ
1. ช่วงเกิดอารมณ์ความต้องการมีเพศสัมพันธ์
2. ช่วงความรู้สึกถูกกระตุ้นเล้าโลม ช่วงนี้มีอารมณ์ทางเพศมากขึ้น ช่องคลอดและอวัยวะเพศจะปล่อยสารคัดหลั่งออกมาให้อวัยวะเปียกลื่น กล้ามเนื้อช่องคลอดผ่อนคลายพร้อมเปิด คลิตอริสขยายตัวเปล่งขึ้น และมดลูกถูกยกตัวขึ้น ทำให้ช่องคลอดยืดออก
3. ช่วงถึงจุดสุดยอด เป็นช่วงที่มีการตอบสนองสูงสุดของร่างกายและจิตใจ จะมีการบีบตัวรุนแรงของมดลูกและช่องคลอด
4. ระยะผ่อนคลาย อวัยวะต่าง ๆ เข้าสู่ภาวะปกติ
ทั้ง 4 ช่วงนี้ ช่วงที่ 2 (กระตุ้นเล้าโลม) เป็นช่วงที่สำคัญที่สุดเพราะทำให้อวัยวะพร้อมที่จะให้อวัยวะเพศชายสอดใส่ เพื่อการมีเพศสัมพันธ์ ถ้าไม่พร้อมในช่วงนี้ ขณะมีเพศสัมพันธ์จะทำให้รู้สึกไม่สบายตัว หรือเจ็บขึ้นมาได้
อาการเจ็บเกิดขึ้นตอนไหนได้บ้าง จะมีการเจ็บได้ 3 แห่ง
1. เจ็บที่อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก มักจะมีลักษณะแสบ ซึ่งมักเกิดจากการไม่มีอารมณ์ อาการระคายเคือง จากสารเคมี สบู่ เครื่องสำอาง/ยา จากการมีแผล มีถุงน้ำ หรืออักเสบ หรือจากแผลเป็นที่ยังไม่หายดี
2. เจ็บในช่องคลอด ที่พบบ่อยที่สุดเกิดจากช่องคลอดแห้ง ซึ่งอาจเกิดจาก ช่วงที่กระตุ้นเล้าโลมไม่ดี หรือความตื่นตัวยังไม่ดี จากการใส่ยาบางอย่างเข้าไปทำให้ระคายและแห้ง อาจเกิดจากการอักเสบในช่องคลอดจากเชื้อโรค หรืออาการช่องคลอดแห้งจากการขาดฮอร์โมนในวัยหมดระดู หรือหลังคลอดใหม่ ๆ และช่วงที่กำลังเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
วิธี การแก้ไขลักษณะนี้ได้โดยการใช้สารหล่อลื่นที่ละลายน้ำ หรือเจลหล่อลื่นช่วย ไม่ควรใช้สารหล่อลื่นที่เป็นน้ำมันที่มาจากปิโตรเลียม เพราะจะระคายเคือง หรือทำให้ถุงยางอนามัยเปื่อยยุ่ยขาดง่าย ควรใช้เจล หรือครีมที่เป็น water baseการ เจ็บที่ช่องคลอดอาจเกิดจากอารมณ์กลัวการร่วมเพศ เช่นกังวลว่าจะตั้งครรภ์ เกิดจากประสบการณ์ร่วมเพศที่เจ็บปวดมาก่อน หรือเคยถูกข่มขืน ซึ่งจะรักษาโดยวิธีข้างต้นได้เช่นกันแพทย์ จะตรวจร่างกาย ตรวจภายในและตรวจพิเศษที่จำเป็น เพื่อหาสาเหตุและรักษาเมื่อทราบสาเหตุ ถ้ามีการเกี่ยวข้องกับการอักเสบ ถ้าเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับทางศัลยกรรมก็จะได้รับการผ่าตัดแก้ไข
3. เจ็บในอุ้งเชิงกราน (ท้องน้อย, อาจร้าวไปหลัง หรือก้นกบ)
การ เจ็บในอุ้งเชิงกราน คือเจ็บลึกเข้าไปข้างในช่องท้องส่วนล่าง ซึ่งอาจเป็นลักษณะอาการเตือนว่ามีความผิดปกติข้างใน อาการเจ็บเกิดขึ้นเมื่อ ปลายอวัยวะเพศชายเข้าไปสัมผัสปากมดลูก จะพบ
1. การอักเสบของอุ้งเชิงกราน (ติดเชื้อ)
2. ปัญหาที่มดลูกผิดปกติ
3. เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
4. มีก้อนเนื้องอกในอุ้งเชิงกราน
5. โรคของกระเพาะปัสสาวะ หรือลำไส้
6. พังผืดในอุ้งเชิงกราน
7. ถุงน้ำรังไข่
สาเหตุ เหล่านี้มักจะพบได้จากการตรวจภายใน แพทย์อาจจะแนะนำให้ทำอัลตราซาวนด์ และ/หรือส่องกล้องตรวจอุ้งเชิงกราน (ผ่าตัดเล็ก) ต่อ เพื่อดูเข้าไปในช่องท้องบริเวณอุ้งเชิงกรานหาสาเหตุ และแก้ไขบริเวณของอวัยวะสืบพันธุ์ภายในได้พร้อมกันไป
สภาพจิตใจก็มีส่วนสำคัญ
อาการ เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ บางทีก็เกี่ยวข้องกับสภาพของจิตใจ เช่น ความทรงจำในประสบการณ์เจ็บมากจากการเคยมีเพศสัมพันธ์มาก่อน – เคยถูกข่มขืน ความรู้สึกที่เกิดจากการมีเพศสัมพันธ์ที่ผิดประเพณี หรือ ความรู้สึกกลัวการตั้งครรภ์ หรือกลัวได้รับเชื้อกามโรคจากการมีเพศสัมพันธ์ทั้ง หมดนี้ทำให้มีอาการเกร็งของอวัยวะขณะจะมีเพศสัมพันธ์ ร่างกายไม่ผ่อนคลาย ไม่มีอารมณ์ และไม่มีการหล่อลื่นที่อวัยวะ บางคนรู้สึกเจ็บเมื่อมีปัญหากับสามี หรือคู่นอน (ซึ่งควรพูดคุยกัน หรือบอกเล่ากับแพทย์เพื่อช่วยแก้ปัญหานี้)
สรุป
เมื่อมีอาการเจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์ ให้สังเกตดูว่าเป็นเพราะความไม่พร้อมของอารมณ์ หรือร่างกายของเราหรือเปล่า ถ้าไม่แน่ใจว่ามีความผิดปกติขึ้นในร่างกาย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและแก้ไขให้เร็วที่สุด